(* Tên chương là một câu trích trong "Kim Lăng ngũ đề - Ô Y Hạng" (Năm bài về Kim Lăng – Ngõ Ô Y).
Nguyên văn:
"Chu Tước kiều biên dã thảo hoa,
Ô Y hạng khẩu tịch dương tà.
Cựu thời Vương Tạ đường tiền yến,
Phi nhập tầm thường bách tính gia."+
Dịch nghĩa:
"Bên cầu Chu Tước, cỏ dại đầy hoa,
Trong ngõ Ô Y mặt trời xế bóng.
Chim én nơi lâu đài họ Vương, họ Tạ ngày trước,
Nay bay vào những nhà dân chúng bình thường."
Ngõ Ô Y ở bên bờ nam sông Tần Hoài, huyện Giang Ninh (Nam Kinh ngày nay), đời Tấn là nơi ở cũa những danh gia vọng tộc. Vào thời đó, con cháu những nhà này thường mặc áo đen, từ đó có tên gọi ngõ Ô Y.
Dịch thơ:
"Bên cầu Chu Tước cỏ hoa đầy
Trong ngõ Ô Y, xế bóng tây
Chim én nhớ lầu Vương Tạ cũ
Thấy nhà dân giả lượn vào ngay."
Nguồn: thivien.net)
***
Dư Châu Châu trở về cửa lớp, trận cười đùa vừa nãy đã lắng xuống. Bên trong là tiếng thét của giáo viên chủ nhiệm.
"Đều chai lì rồi đúng không? Hả? Đều quên hết họ của mình là gì rồi à?"
Dư Châu Châu đã quen tránh né những loại chuyện này, cô xoay người rời khỏi cửa chính, đi tới cửa sau để tránh xa bục giảng đang hỗn loạn. Vừa lúc gặp phải Thiện Khiết Khiết.
"Khiết Khiết, đã xảy ra chuyện gì?" Dư Châu Châu nhỏ giọng hỏi.
Thiện Khiết Khiết cười một tiếng, "Hứa Địch và bạn học vừa rồi cãi nhau ầm ĩ lúc vào lớp, lật đổ thùng nước đá, làm ướt hết người Chiêm Yến Phi."
Dư Châu Châu vẫn không hiểu, "Thế vừa nãy mọi người cười cái gì?"
"Chính là vì có người đùa, nói bây giờ để Chiêm Yến Phi đến thao trường đóng băng nửa tiếng, lập tức có thể biến thành người tuyết."
"Cái này có gì buồn cười?"
Thiện Khiết Khiết đẩy nhẹ cô một cái, nhỏ giọng nói, "Cậu thật ngốc. Người tuyết có hình dáng gì, mà thân hình của Chiêm Yến Phi thì như thế nào cơ chứ?"
Dư Châu Châu chợt hiểu, ánh mắt lướt qua biển đầu người, hướng về cô gái đang đứng khóc nghẹn ngào trên bục giảng. Từng thấp bé mềm mại như búp bê sứ đáng yêu, rồi đến giai đoạn dậy thì phiền phức thì lại không thành thiếu nữ mảnh dẻ xinh đẹp, nhưng cũng không còn là đứa bé non nớt lanh lợi. Nước da từng khiến người ta hâm mộ bây giờ vẫn trắng tinh như tuyết, chỉ có điều, nếu trước đây là trắng như công chúa Bạch Tuyết, thì bây giờ lại là —— trắng như người tuyết.
Dư Châu Châu không rõ cảm giác của chính mình là gì. Cô thừa nhận, lúc nghe Thiện Khiết Khiết giải thích câu nói kia cũng thấy rất muốn cười, nhưng khi nhìn thấy người tuyết nhỏ kia, đột nhiên đáy lòng lại dâng lên một trận chua xót.
Cô không phải không biết thái độ của mọi người trong lớp đối với Chiêm Yến Phi. Từng mù quáng sùng bái hồi lớp 1 lớp 2, coi cô như giáo viên nhỏ thứ hai mà ủng hộ. Tan học, sẽ luôn có một đám người vây xung quanh, nghe cô kể những chuyện xảy ra ở đài truyền hình lúc thu âm, chuyện gặp gỡ những nhân vật nổi tiếng trong tỉnh... Chỉ cần có người cùng Chiêm Yến Phi tranh chấp, bất luận ngọn nguồn mọi chuyện như thế nào, nhất định Chiêm Yến Phi là đúng, như thể sai lầm của cô Vu và cô vĩnh viễn sẽ không giống nhau.
Nhưng, không biết từ khi nào, bắt đầu có người nhìn thấy báo viết về Chiêm Yến Phi trong tờ báo mới phát cho học sinh Tiểu học toàn tỉnh.
"Cho dù hàng năm tham dự các chương trình âm thu cùng với phim truyền hình quay chụp bên ngoài, Tiểu Yến Tử chưa từng buông thả học tập, có lần cả học kì cô hầu như không học được một buổi trọn vẹn nào, song đến lúc thi cuối kì vẫn nhận thành tích đứng nhất trong lớp..."
Sau đó, mọi người đồng loạt truyền tai nhau. Các bạn nhỏ lớp Bốn lớp Năm vừa tạo ra ảo ảnh về một Sailor Moon hoàn hảo, lại vừa không đợi nổi đến ngày đạp đổ thần tượng do chính tay mình dựng lên.
Dư Châu Châu từng nghĩ không ra tòa thành thần tượng Tiểu Yến Tử này rốt cuộc đến bao giờ sẽ vỡ tan tành thành ngàn mảnh.
Có lẽ là từ lúc giáo viên lần đầu phê bình cách làm bài tập của cô không chính xác?
Có lẽ là từ lúc Đài truyền hình tỉnh lần đầu cắt mất phần biểu diễn đọc thơ diễn cảm của cô trong bữa tiệc kỉ niệm thành lập Đài?
Có lẽ là từ lúc chương trình "Cô bé quàng khăn đỏ" bắt đầu dùng "Tiểu Yến Tử" mới?
Không có em nhỏ nào vĩnh viễn đáng yêu.
Nhưng, lại vĩnh viễn có những em nhỏ đáng yêu.
Lúc nhỏ có thể bòn rút sức lao động.
Còn chuyện của sau đó, nào có ai quan tâm. Cô giáo Vu cũng không còn giống như trước - thần sắc nghiêm nghị bảo vệ Chiêm Yến Phi —— Gia đình Chiêm Yến Phi không phải quyền cao chức trọng gì, từ trước đến nay, người mà cô dựa vào chỉ có chính bản thân.
Điều đáng sợ chính là, cô lớn lên mất rồi.
Tiểu Yến Tử lớn lên sẽ không nghiễm nhiên mà biến thành chim én lớn.
"Gọi điện thoại cho phụ huynh đến đón về thay quần áo đi, còn đứng đó nữa là cảm lạnh đấy. Còn các em nữa, ồn cái gì mà ồn, có phải đều không muốn tham gia tiết học thực tế không? Mau mau dọn sạch sẽ vào cho tôi!"
Chuyện này vậy là đã kết thúc rồi. Trước nay chưa từng nghĩ nó sẽ đơn giản như thế.
Ngực Dư Châu Châu đột nhiên thắt lại. Cô hình dung không ra loại cảm giác này. Trong lớp, bạn học mang vẻ mặt cười trên nỗi đau của người khác, giáo viên chủ nhiệm thản nhiên hời hợt, còn cả Chiêm Yến Phi đang khóc lóc rũ rượi, hết thảy đều đang nói với cô rằng, hình như có cái gì đó thay đổi rồi.
Cô còn quá nhỏ, vì vậy rất lâu sau đó Dư Châu Châu mới hiểu được rằng, loại cảm giác này gọi là, thỏ chết cáo khóc.
Lòng người phân tán rồi, tinh thần đoàn kết giảm sút rồi —— cô làm sao lại không biết là thái độ của những học sinh hiện tại đối với thầy cô còn chút cung kính chỉ vì chút uy sót lại. Huống chi, tuần trước cô Vu còn tuyên bố trường học tiến hành cải cách, giữa kỳ ban cán bộ thực hiện chế độ tranh cử bỏ phiếu bầu lại. Thái độ của các nam sinh như Hứa Địch đối với giáo viên đồng loạt biến thành, "Ngoan ngoãn một chút, cẩn thận kẻo chúng tôi không bỏ phiếu cho cô đâu!"...
Tuy nhiên chuyện Dư Châu Châu lo lắng không chỉ là vấn đề số phiếu. Trực giác ẩn hiện nhạy cảm nói với cô, thứ gọi là chứng minh năng lực, đã lỗi thời; thứ gọi là thời đại huy hoàng, đến đây kết thúc.
Lúc này, dù vẫn chưa trưởng thành song Dư Châu Châu đã có thể thấy rõ tất cả các cao độ này. Cô chỉ có thể đứng ở chỗ cũ nhìn lên, chờ đợi dòng thủy triều của thời gian đến cuốn đi.
***
Sáng sớm Chủ nhật, Dư Châu Châu là người đầu tiên tới phòng luyện tập, hơ hai tay trên luồng khí ấm của máy sưởi, đồng thời ve vẩy cho đôi chân bớt cảm giác đông cứng.
"Châu Châu đến sớm vậy sao."
Dư Châu Châu quay lại, vừa vặn nhìn thấy thầy Cốc từ cửa phòng làm việc đi tới. Hiệu ứng tiếng vang trong phòng luyện tập khiến giọng nói của ông mang một cảm giác bể dâu khác thường. *
(* Bể dâu: Biển xanh hóa nương dâu, ý chỉ những sự thay đổi lớn lao.)
Cô đã hai tháng không gặp thầy Cốc rồi. Thầy Cốc từng làm Tổng phụ trách Cung Thiếu Nhi, ba năm trước cũng đã về hưu, nhưng lại bị mời trở về tiếp tục đảm nhiệm vị trí chủ quản và cố vấn dàn nhạc học sinh. Dư Châu Châu cảm thấy trước mặt dường như đang có một tấm gương thần kì được dựng lên. Trong gương, cô ngày một trưởng thành, còn thầy Cốc lại ngày một già yếu. Có mấy lần hoạt động vì thầy dễ quên mà dẫn đến sự cố diễn xuất không lớn không nhỏ, mặc dù không ai dám trách thầy, nhưng sớm đã có giáo viên cùng đoàn viên khác lén lút bàn tán, ông lão đã già như thế này rồi còn định ngày ngày đến dàn nhạc gây rối tới bao giờ?
Hình như sự đàm luận của bọn họ đã phát huy vai trò nguyền rủa thần kì. Bắt đầu từ mùa đông năm ngoái, sức khỏe thầy Cốc càng ngày càng kém, chức vị cố vấn cũng từ rồi, song vẫn kiên trì mỗi tuần đến dàn nhạc xem một chút. Chu kì từ một tuần dần dần chuyển thành hai tuần, rồi đến ba tuần, một tháng, hai tháng,...
"Thầy Cốc." Dư Châu Châu cung kính đứng dậy.
Thầy Cốc vẫn cực kì nghiêm túc, có lúc nghe thấy Dư Châu Châu nói nhảm bên phải khóe miệng còn hơi nhếch lên, nhìn có vẻ giống cười nhạo, song kì thực lại là tán thưởng. Nhưng, dù sao thì bây giờ Dư Châu Châu gặp ông cũng đã không còn cảm thấy chột dạ sợ hãi nữa.
Thầy Cốc là người tốt.
Dư Châu Châu dần dần lớn lên, đã học được cách dùng các loại phương thức quan sát người khác, đánh giá hoặc giễu cợt hành vi và phẩm chất của bọn họ. Nhưng, đối với thầy Cốc trước mặt, Dư Châu Châu sẽ vĩnh viễn lựa chọn một câu đơn giản trực tiếp nhất.
Thầy Cốc là người tốt. Ông đã thay đổi hoàn toàn quỹ đạo cuộc đời Châu Châu.
Bốn năm trước, ông đến trường học tìm được Dư Châu Châu, mang cô đi tham gia hội báo diễn xuất, dạy cho cô cách đứng trên sân khấu.
Mới đầu còn có chút câu nệ, cố gắng khiến Dư Châu Châu trở nên thả lỏng và tự nhiên hơn một chút dưới sự dạy bảo của mình. Thời gian đầu, cô luôn vô thức bắt chước dáng vẻ của Tiểu Yến Tử trong tiết mục văn nghệ của lớp và của trường, nhưng khi loại giọng điệu ngây thơ đáng yêu đó thốt ra từ miệng cô thì thầy Cốc lại cười ngặt nghẽo.
"Nhắm mắt lại, hãy tưởng tượng con đã là đại minh tinh rồi. Mặc kệ con biểu diễn kiểu gì, phía dưới người xem cũng đều sẽ ngu ngốc cảm thấy đó chính là phong cách của con, cảm thấy con là xuất sắc nhất. Tưởng tượng xung quanh đều là ánh đèn đẹp đẽ, tất cả mọi người đều ở dưới khán đài cổ vũ cho con. Nhắm mắt lại, nói lại lời thoại một lần." Thầy Cốc kiên nhẫn nói.
Dư Châu Châu ngẩn người, "Giống như Creamy Mami ấy ạ?"
"Creamy Mami?" Lần này đến phiên thầy Cốc sững sờ rồi, nhưng rồi rất nhanh đã cười cười, "Tốt, con chính là Creamy Mami."
Dư Châu Châu khi đó vui sướng khó tả.
Lần đầu tiên có một người lớn sẵn lòng làm khán giả của cô, nói với cô, tốt, bây giờ con chính là Creamy Mami.
Dù Dư Châu Châu đã bộc lộ tài năng của mình qua đủ loại tiết mục văn nghệ tối của tỉnh,thầy Cốc lại từ chối lời mời của đài truyền hình. Dường như, ông không hy vọng Châu Châu sẽ phát triển theo phương hướng của Tiểu Yến Tử.
"Châu Châu sẽ không trách Cốc gia gia chứ?" Thầy Cốc xoa Dư Châu Châu đầu, trên mặt vẻ tươi cười một chút cũng không có.
Dư Châu Châu cười tủm tỉm le lưỡi, "Vẻ mặt của thầy như thế này, con làm sao dám trách thầy?"
"Nha đầu chết tiệt." Thầy Cốc cuối cùng cũng lộ ra vẻ tươi cười. Hai người đứng trong rạp hát đã tắt đèn, chỉ còn ánh đèn da cam đang dịu dàng sáng nơi rìa sân khấu.
"Ta từ lúc trẻ đã làm việc ở Cung Thiếu Nhi, thấy rất nhiều nhóc từ khi còn rất nhỏ đã đến đây học thư pháp, ca hát, dẫn chương trình, biểu diễn, nhạc cụ, nhảy múa... Sau đó lại nhìn bọn chúng lớn lên, có vài người tiếp tục đi theo con đường này, có vài người bỏ dở nửa chừng, có vài người cố chấp đi tiếp rồi không quay đầu lại nổi. Trên thế gian rất nhiều con đường vô cùng hẹp, nhưng tất cả mọi người đều cho rằng bản thân nhất định là may mắn nhất. Kì thực, ta ở đây quan sát nhiều năm như vậy rồi, sớm đã biết... Ôi, nói thế này hình như có chút nghiêm trọng, nhưng quả thực là có những người lúc nhỏ đi sai đường, phải đến rất nhiều năm về sau mới ý thức được. Ý thức được rồi, lại cần thêm nhiều năm mới chịu nhìn thẳng vào, mới chịu nhận sai, mới chịu sửa chữa."
Cúi đầu nhìn thấy vẻ mặt ngây thơ của cô bé lớp 1, thầy Cốc quyết định ngừng chủ đề này lại, "Châu Châu, nghe có hiểu ta nói gì không?"
Cô bé lớp 1 Tiểu học Dư Châu Châu nghe không hiểu, nhưng, rất nhiều năm về sau, hồi tưởng lại, cô đột nhiên hiểu ra ý của Cốc gia gia. Yuu trong hoạt hình cuối cùng đã quyết định từ bỏ cơ hội vĩnh viễn trở thành Creamy Mami, trở về làm một bé con vui vẻ đơn thuần của lúc đầu. Cốc gia gia vẫn giúp cô trở thành ảo tưởng Creamy Mami trong lòng, nhưng lại ngăn cản cô bước lên con đường của Tiểu Yến Tử. Nhờ vậy, cô vẫn còn cơ hội một lần nữa làm bé Yuu hạnh phúc, bình yên trưởng thành.
Nhưng, thực tế, bé Dư Châu Châu còn nhỏ của khi đó chỉ cúi đầu suy tư trong chốc lát, sau đó ngẩng đầu dùng ánh mắt long lanh nhìn lão gia gia, nói, "Nghe không hiểu lắm, nhưng, Cốc gia gia chắc chắn sẽ không dẫn con đi sai lối."
Cốc gia gia cười ha hả, "Ta trước kia vì sao lại không biết miệng con ngọt như thế này nhỉ?"
Dư Châu Châu vẻ mặt nghiêm túc sửa lại, "Con nói thật lòng mà."
Cốc gia gia mặt mày hớn hở, nhìn hàng ghế khán giả không biết đang suy nghĩ cái gì. Dư Châu Châu thấp bé ngẩng đầu ngưỡng mộ ông, lại nhìn những hàng ghế phía dưới chìm trong một mảng tối om, đột nhiên cảm thấy có chút cô quạnh.
Là một loại cô quạnh thuộc về Cốc gia gia. Cô đứng bên cạnh ông, vì vậy mới có thể cảm nhận được.
Loại cảm giác này chỉ một lần nữa trào lên lúc cô tốt nghiệp Tiểu học.
Bình yên đứng lặng ở giảng đường màu xám đó, há to miệng nuốt hết từng đám học sinh vào bụng, nhìn vẻ mặt ngây thơ hồn nhiên của họ lúc đi qua cổng trường, lại nhìn họ bị mài thành các loại vẻ mặt muôn hình vạn trạng khi bước ra bên ngoài. Giống như một con quái vật đang nuốt vào rồi lại nhả ra những năm tháng thanh xuân.
Nhưng, cũng không ai biết rằng con quái vậy đang đứng một mình giữa dòng thời gian nhìn từng lớp từng lớp người trưởng thành này thực ra cô độc, buồn bã đến mức nào.
"Châu Châu, có muốn học nhạc cụ không?"
"Nhạc cụ?"
"Học âm nhạc có lợi cho tính cách. Hơn nữa, con không nhất định phải đi đường này, chỉ là học chơi, được không?"
"Nhưng rất đắt." Dư Châu Châu lời ít mà ý nhiều, vẻ mặt chân thành.
Cốc gia gia xoa đầu cô, "Không việc gì, ta dạy cho con, con miệng ngọt như vậy, ta đã không thu học phí rồi."
Dư Châu Châu hầu như không chút do dự, lập tức nộp "học phí": "Cốc gia gia, con cảm thấy thầy đúng là người tốt."
"Còn gì nữa không?" Cốc gia gia nhướng mày nhìn cô bé trước mặt cười.
"Còn..." Dư Châu Châu cạn sạch vốn liếng từ ngữ, cuối cùng chỉ có thể nói bừa, "Còn nữa, ánh mắt thầy rất tốt ạ."
Cốc gia gia hung ác gõ đầu cô một cái, "Thế rốt cuộc là con đang khen ai đây?!"
Bốn năm trước, Dư Châu Châu lần đầu tiên được chạm vào màu sắc tuyệt mĩ trên thân cây đàn cello. Cốc gia gia nói với cô, có người từng nói, âm thanh của cello giống với tiếng ngâm nga của một người khỏe mạnh mà lương thiện.
Dư Châu Châu thích cách nói này, cô mỉm cười hỏi, "Câu này là của ai vậy ạ?"
"Gorkii." *
(* Maxim Gorkii (1868 – 1936), nhà văn kiệt xuất người Nga. Ông là bạn của đại văn hào Lep Tonxtoi và Lãnh tụ Liên Xô Lê-nin.)
Dư Châu Châu hoảng sợ, hóa ra vị này Gorkii không chỉ nói "Sách là bậc thang tiến bộ của loài người."
"Châu Châu, đang nghĩ gì thế?"
Dư Châu Châu từ cõi thần tiên tỉnh táo lại, mới nhìn thấy thầy Cốc đang đứng cạnh bên.
"Con... Con nhớ tới trước kia, thầy từng nói với con rằng, âm thanh của cello giống như... Ha ha, chính là Gorkii đã nói câu nói kia."
"Ồ, ồ, ta nhớ." Thầy Cốc Càng ngày càng dễ quên, vậy mà vẫn còn nhớ.
Bọn họ yên lặng, ánh sáng trắng trên đỉnh đầu giống như một nút bấm khổng lồ —— ấn một cái, thời gian sẽ dừng lại.
"Châu Châu sắp lên lớp 6 rồi."
"Dạ, còn nửa năm."
"Mùa hè sang năm thi đàn cấp 9?"
"Vâng, cô Thẩm nói bây giờ bắt đầu chuẩn bị."
Hai năm trước, Thầy Cốc cũng đã giao đệ tử cuối cùng của mình - Dư Châu Châu cho Thẩm giáo viên của Cung Thiếu Nhi, một vị có tiếng tăm rất lớn. Học phí của Dư Châu Châu so với người khác hời rất nhiều, Thẩm giáo viên lại là học trò của thầy Cốc nên dạy dỗ Dư Châu Châu cực kì tận tâm.
"Có muốn thi vào trường Phụ trung Âm nhạc Thượng Hải không?" *
(* Phụ trung: Cách gọi tắt của "Phụ thuộc Trung học", là các trường Trung học trực thuộc Đại học, giống như bên Việt Nam mình cũng có vậy đó :>)
"Gì cơ ạ?" Dư Châu Châu ngẩng đầu.
"Có muốn tiếp tục bước trên con đường này hay không?"
Cô từng nói, thầy Cốc nhất định sẽ không dẫn cô đi sai đường. Tuy nhiên, khi nghe thấy câu này, Dư Châu Châu vẫn không kịp phản ứng.
"Không ạ." Cô gần như là buột miệng nói ra, không rõ lí do.
Thầy Cốc không hề kinh ngạc, ông khẽ mỉm cười, nhìn những hình dán trang trí dày đặc trên cửa sổ.
"Con thật giống Trần An." Ông nói.
"Nhưng vẫn nên suy nghĩ cho cẩn thận." Thầy Cốc chắp tay ra sau lưng, chậm rãi đi qua phòng tập trở về phòng làm việc.
Dư Châu Châu lặng lẽ nhìn theo bóng lưng của ông, đột nhiên trong tim xuất hiện một cảm giác hoang mang không lý do, giống như lời vận mệnh đang thì thầm bên tai. Nhưng, cô nghe không hiểu.
Đăng nhập để bình luận