- Phú và quý chính là dục vọng của con người, không thể có được bằng con đường riêng. Bần hàn và ti tiện chính là những thứ mà con người ghét, cũng không thể nào né tránh được. Quân tử không làm theo đạo nhân nghĩa mà đi theo con đường tàn ác thì có thể thành danh? Quân tử làm trái với đạo nhân nghĩa cuối cùng không có được sự trung thực, lỗ mãng khinh suất là điều tất nhiên, nghèo khổ khốn khó là vì thế.
Mặt trời từ từ nhô lên, xua tan đi cảm giác se lạnh của buổi sớm mùa thu. Bây giờ đã là thời điểm thu hoạch lúa mạch và sau khi thu hoạch xong lúa mạch những người nông dân của thôn Hạ Long Loan lại vác cuốc ra đồng làm việc. Trên con đường đất ở đầu làng, từng tốp nông dân nối đuôi nhau đi làm, đúng lúc này lại có tiếng đọc sách văng vẳng vang lên từ một ngôi nhà cỏ cũ nát cách đó không xa. Điều này khiến cho những người nông dân đi ngang liền cảm thấy kinh ngạc, họ ngơ ngác đưa mắt nhìn xung quanh. Mặc dù nhà cửa đã không còn như xưa nhưng tiếng đọc sách quen thuộc đó lại khiến họ cảm thấy như bản thân mình được quay về mấy năm trước, khi mà ba đứa con của Hàn gia ngày đêm khổ luyện đèn sách.
- Tam tú tài của Hàn gia khỏi bệnh rồi à?
- Vậy thì đúng là tốt quá rồi! Mấy buổi trưa gần đây tôi còn nhìn thấy người hầu trong nhà đỡ cậu ấy đi lại rồi.
- Ngày hôm qua tôi cũng nhìn thấy, tú tài còn có thể xuống giường được rồi, chỉ là gầy đi mà thôi. Haiz, vốn dĩ là một hậu sinh khỏe mạnh, cường tráng giống như đại ca và nhị ca của mình, họ đều là người giỏi giang…. Nhưng bây giờ cậu ấy gầy đến nỗi gió thổi nhẹ một cái là cũng bay được.
- Nhưng tại sao tam tú tài lại còn chăm chỉ hơn ngày xưa vậy? Bệnh mới khỏi mà!
- Cậu ấy đổ bệnh đã hơn nửa năm nay rồi, bây giờ nhất định là muốn tranh thủ thời gian để học tập, bù vào khoảng thời gian đổ bệnh ấy mà.
- Đúng là tấm gương tốt để hai tiểu tử nhà tôi noi theo, đây chính là tấm gương tốt có thể thi đậu tiến sĩ. Tam ca của Hàn gia ở bên ngoài hai năm, không uổng công rồi….
- Hình như tam tú tài còn nhã nhặn ôn hòa hơn ngày xưa, hôm qua gặp tôi cậu còn cười cười chào hỏi nữa cơ.
- Đúng vậy, đúng vậy! Đích thực là cậu ấy đã nhã nhặn hơn không ít.
Địa vị của lão tam Hàn gia trong thôn nhỏ này không thấp, vì vào thời đại bây giờ thì những người đọc sách đều được mọi người coi trọng. Hàn Cương của ngày xưa là một thư sinh suốt ngày vùi đầu vào sách vở, là một người có tính cách lạnh lùng, tuy cậu ta rất lễ phép, chu đáo với người trong thôn nhưng lại rất ít khi cười nói. Nhưng Hạ Phương trong hai ngày này lại luôn tươi cười đon đả với người dân trong thôn cho nên đã thay đổi được ấn tượng về sự lạnh lùng của bản thân trước kia trong lòng người dân trong thôn, hắn không muốn rơi vào tình cảnh được họ kính trọng nhưng lại e sợ.
- Đúng là may mắn quá lớn mà. Hàn Thái Viên trong nửa năm rồi đã tiêu tán tất cả gia sản cho đứa con này, nếu như cậu ấy mà không khỏi thì chắc là ông ta sẽ không còn tiền mà mua thuốc cho con nữa….
- Hơn một khoảnh đất (rộng 100 mẫu Trung Quốc, chừng 6,6667 ha) đến nay không còn lại tí nào, căn nhà hai gian cũng đã bán đi, hai vợ chồng Hàn Thái Viên còn bất kể ngày đêm vào trong núi tìm dau dại, cũng không để ý đến gấu cọp hùm beo. Năm nay ấy à, họ đúng là vất vả cùng cực!
- Cũng là để cho cái tên Lý Lại Tử kia kiếm lời, lão đã bao năm muốn có ba mẫu vườn của Hàn gia, hiện tại thì lão ta cũng đã được toại nguyện rồi…
- Làm gì mà được toại nguyện? Lúc này lão ta gần như là phát khóc đó. Ba mẫu vườn kia là bị cầm cố, không phải là bán thật nên có thể chuộc về. Ba mẫu vườn vừa bị đem cầm cố thì tam tú tài khỏi bệnh, bây giờ Lý Lại Tử đang ngày đêm lo sợ sẽ có một ngày Hàn Thái Viên đem tiền đến chuộc lại.
Ánh nắng ban mai màu vàng cam men theo khe cửa sổ chiếu rọi vào căn phòng, hắt lên vách tường được xây bằng đất và trúc, những lời nói chuyện của người dân làng bên ngoài cửa sổ cũng theo ánh nắng lọt vào trong phòng. Những người nông dân đứng ở đầu thôn nói chuyện về Hàn gia đều là những hương thân ở đây, họ đều cảm thấy hạnh phúc thay cho Hàn gia. Nhưng những lời bàn luận của họ lọt vào tai khiến cho tiếng đọc sách của Hạ Phương bỗng dưng bị trầm xuống, thậm chí hắn còn cảm thấy có chút nghẹn ngào.
Ở thời đại này, Tần Lĩnh còn hoang vắng hơn ngày sau rất nhiều, hổ dữ trong núi nhiều vô kể, trong ký ức của Hàn Cương thì trong đêm hổ còn xông vào trong làng cắn dê mang đi. Hạ Phương không ngờ rằng vì lo tiền thuốc men cho hắn mà họ có thể không màng đến tính mạng của mình. Còn có cả ba mẫu ruộng ở bên cạnh khúc sông, đó là tài sản mà ông bà tổ tiên để lại, chỉ thấy phụ thân của Hàn Cương được mọi người gọi là Hàn Thái Viên là hắn có thể biết được rằng mảnh vườn đó chính là sinh mệnh của Hàn gia.
Cho dù Hàn Cương giờ đã hồn bay phách lạc nhưng vẫn ảnh hưởng đến thể xác mà Hạ Phương đang chiếm giữ này, cũng sẽ phản đối chuyện cha mẹ mình bán mảnh đất ấy đi. Nhưng đáng tiếc là cuối cùng thì hắn vẫn chậm một bước, đợi đến khi hắn tỉnh lại thì mảnh vườn đó đã bị cha mẹ cắn răng bóp bụng mang đi cầm cố, cũng may mà vẫn có thể chuộc lại, nếu không thì Hàn gia sẽ thực sự trở thành người vô sản, giống như cách nói của thời đại này là khách hộ (người đi thuê nhà).
- Không biết hai năm nay Hàn gia đã gặp phải tai họa gì mà lại khốn đốn đến như vậy. Lần này binh tai, Hàn gia bỗng chốc mất đi hai đứa con lớn, ba đứa con vất vả lắm mới nuôi lớn thành người thì hai người đoản mệnh, chỉ còn lại một ông đồ nghèo!
- Có phải là hai năm trước khi đi tế Lý tướng quân lần đó, Hàn Thái Viên va vào làm đổ lư hương cho nên đã gặp chuyện không may? Nếu không thì làm sao có chuyện liên tiếp mất đi hai đứa con trai, Hàn tam tú tài cũng bị bệnh mất nửa năm nay, suýt chút nữa là cũng mất mạng. Hàn Thái Viên và A Lý tẩu hôm trước có đến miếu cầu nguyện thì tam tú tài bỗng chốc liền khỏi bệnh!
- Thôi đi, cẩn thận không thì đêm nay Lý tướng quân lấy tiễn bắn xuyên qua người ngươi đó! Lý tướng quân là một người hay gây chuyện hay sao?
- Tôi đây cũng chỉ là thuận miệng mà nói thôi!
- Hàn tam tú mắc bệnh là do nhiễm phong hàn lại phải đi đường dài, có liên quan đến Lý tướng quân gì chứ? Bây giờ bệnh của cậu ấy khỏi rồi, đây mới chính là do Lý tướng quân ban phúc.
Những tiếng huyên náo không ngừng truyền vào tai, trong lòng hắn cũng cảm thấy bồn chồn đến lạ, nhưng Hạ Phương vẫn cứ vô tư tiếp tục đọc sách. Những chuyện bàn tán sau lưng người khác bất kể là ở đâu vào lúc nào thì đều là chuyện không thể thiếu được, nhưng khi bản thân trở thành đề tài để người khác đem ra bàn luận thì Hạ Phương lại cảm thấy không được thoải mái.
Hạ Phương dừng đọc, khẽ gấp quyển sách “Luận ngữ” trên tay lại, đặt trên bàn. Quyển “Luận ngữ” này chính là được chép lại, trên trang giấy vẫn có hàng chữ tiểu Khải ngay ngắn vuông vức, cẩn thận tỉ mỉ gần giống với kiểu chữ Âu Dương Tuần, tinh xảo đến mức như được in ra vậy. Đây chính là kiểu chữ quán thể từ chữ Âu Dương Tuần mà hình thành nên, ngày con nhỏ Hạ Phương từng bị ông nội bắt ép luyện chữ, hắn cũng đã học được cách viết kiểu chữ này, cho nên khi nhìn thấy từng nét từng chữ tiểu Khải ngay ngắn, cẩn thận mà Hàn Cương tận tâm viết ra thì hắn liền cảm thấy vô cùng thân quen.
Nhưng Quán các thể là cách nói dùng trong thời đại Mãn Thanh, thời đại mà Hạ Phương sống bây giờ chính được gọi là tam quán khải thư, còn cái được gọi là tam quán chính là tên gọi chung của Chiêu Văn Quán, Sử Quán và Tập Hiền Viện, nó cũng còn được gọi bằng một tên khác là Sùng Văn Viện. Địa vị của Tam Quán được tôn sùng nhất trong các triều đại. Tể tướng ở thời đại này còn kiêm chức Tam quán đại học sĩ, bất luận là xưng hô như thế nào thì nếu muốn tiến học tham gia thi cử, chữ viết trên bài thi nên dùng loại chữ này là tốt nhất, nếu không thì sẽ khiến cho quan coi thi phụ trách sao chép bài thi, đề phòng thí sinh cùng quan chấm thi thông đồng gian dối trong thi cử mà nhận sai vài chữ thì đó chính là tai nạn khóc không ra nước mắt.
Văn tự trong quyển sách này mặc dù rất ngay ngắn và nắn nót nhưng tờ giấy lại rất thô ráp, mép giấy cũng không được cắt cẩn thận, điều này cho thấy tay nghề đóng sách của Hàn Cương không giỏi, thậm chí những quyển sách được xếp trên bàn học và trên giá sách, ngoài quyển “Luận ngữ” mà Hạ Phương vừa mới đọc được đóng một cách vụng về, còn có hơn một nửa là xuất phẩm của Hàn Ký, tuy sách được viết cẩn thận nhưng việc đóng gáy sách lại rất vụng về, thiếu chuyên nghiệp.
Hạ Phương cũng không nghi ngờ về xuất xứ của những bản chép tay này. Một chàng thanh niên 16- 17 tuổi xa nhà đi xa, sống ở trong một ngôi miếu rách nát bên ngoài thành. Ban ngày thì vào trong thành theo học, ban đêm thì lại dựa vào ánh trăng, đèn dầu sắp tắt, sao chép những quyển sách quý báu mượn của bạn học, ngày nào cũng như ngày nào không kể thời tiết nóng lạnh. Những đoạn ký ức về khoảng thời gian vất vả viết lách kiếm sống đến nay vẫn còn hiện rõ trong đầu của Hàn Cương, và đây là tất cả những gì mà Hạ Phương được kế thừa.
Nghị lực và sự kiên trì của Hàn Cương khiến cho Hạ Phương cảm thấy kinh ngạc, nhưng hắn lại không thể coi là khâm phục người này, dù sao thì nó cũng chỉ ngang với sự nỗ lực của hắn trong thời trung học mà thôi. Đều là “Hạ luyện tam phục, đông luyện tam cửu”*, không có ngày nào là gác bút.
[I]*Ý nói luyện tập rất chăm chỉ suốt bốn mùa, kể cả ngày nóng nực nhất của mùa hạ (Tam phục) cũng như ngày lạnh lẽo nhất của mùa đông (Tam cửu).[/I]
Mười năm học hành gian khổ đã qua nhưng đáng tiếc không đợi được đến ngày tên mình được đề trên bảng vàng. Nhưng cứ cho là khổ luyện đọc sáng 10 năm, cơ hội đậu tiến sĩ cũng giống như thiên binh vạn mã đi qua cầu độc mộc, còn khó hơn kỳ thi vào đại học hàng trăm nghìn lần, khoản đầu tư này thật đúng là không đáng…
Thái bình mấy trăm năm, dân số hơn hai mươi nghìn hộ khẩu, Hạ Phương ước chừng số người này ngang với một nước lớn với số dân là 100 triệu người. Tại thời điểm bây giờ, ba năm mới tổ chức thi một lần, mỗi lần chỉ chọn ra hơn 300 tiến sĩ, như vậy bình quân mỗi năm chỉ tuyển chọn có 100 người.
Hơn nữa, từ trước đến nay những tiến sĩ này đều là đông nam nhiều tây bắc ít. Các quân châu của Phúc Kiến, Lưỡng Chiết một mùa có mười mấy tiến sĩ là chuyện không hiếm gặp, thậm chí một thế gia đại tộc một mùa có thể có 5-6 tiến sĩ cũng là chuyện thật đã xảy ra.
Còn dọc đường Thiểm Tây, trong hơn 20 quân châu mùa nào mà số tiến sĩ vượt quá 5 người thì mùa đó được gọi là một mùa bội thu rồi, và liên tục trong mười mấy khoa thi không có một ai đỗ tiến sĩ cũng là một chuyện thường thấy ở quân châu tây bắc. Thậm chí trong ký ức mà Hàn Cương để lại cho Hạ Phương thì hình như chưa bao giờ nghe thấy trong hai mươi, ba mươi năm qua, Tần Châu có ai đậu được học vị tiến sĩ.
Năm mươi, sáu mươi triệu nhân khẩu dọc đường Thiểm Tây, tiến sĩ mỗi khoa đều là hàng số đơn vị, tỷ lệ chia đều mỗi năm chưa đến 1% đã khiến cho mọi người đều cảm thấy tuyệt vọng.
Đọc sách, vào học, tham gia khoa cử, đỗ tiến sĩ chính là sự theo đuổi duy nhất của chủ nhân cái xác này trong mười mấy năm. Hy vọng xa vời như thế nhưng khả năng lĩnh hội thấp như vậy, khiến cho Hạ Phương cảm thấy hoàn toàn không có chút hứng thú nào với chuyện thi cử này. Hiện tại trong lòng hắn đều là có nên lợi dụng những kiến thức mà bản thân mình có được ví dụ như là sản xuất rượu mạnh, xà phòng và thủy tinh để đổi lấy địa vị và của cải trong thế giới này không.
Đăng nhập để bình luận